دانشگاه جامع علمی کاربردی یکی از دانشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که با هدف ارتقاء سطح مهارت شاغلین بخشهای مختلف اقتصادی و افزایش مهارت های حرفه ای فارغ التحصیلان مراکز آموزشی، که فاقد تجربه اجرایی می باشند، تأسیس گردید. این دانشگاه در ابتدای تأسیس بر اساس اهداف مشخص شده خود و طبق شرایط معین، در رشته های محدودی اقدام به پذیرش دانشجو از میان کارکنان سازمان های مختلف نمود. اما پس از گذشت مدتی با تصویب و پذیرش دانشجو در سایر رشته ها، علاوه بر موازی کاری با سایر مراکز آموزش عالی، از اهداف اولیه خود نیز دور شد. بی شک یکی از اصلی ترین دلایل این امر، توجه یک سویه به جذب و پذیرش دانشجو با نگاه صرفاً مالی و سودآوری است که گریبانگر این دانشگاه و تعداد دیگری از مراکز آموزش عالی کشور نیز شده است. به طور نمونه در زمینه رشته های علوم انسانی و اجتماعی، این دانشگاه به طور گسترده اقدام به پذیرش دانشجو در رشته هایی مانند مددکاری اجتماعی، روان شناسی و … نموده است، این در حالی است که این رشته ها در سایر دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی دولتی و غیردولتی، سال های سال است که با استفاده از اساتید مجرب و با کیفیتی بسیار فراتر از کیفیت آموزش در این دانشگاه، در دسترس دانشجویانی است که از طریق فرآیند سخت و طاقت فرسای کنکور سراسری پذیرفته شده اند. علاوه بر این، دست اندرکاران این دانشگاه حتی پا را فراتر گذاشته و اقدام به تصویب رشته هایی با ذکر عنوان تخصصی از قبیل مددکاری اجتماعی تخصصی کودک، اورژانس اجتماعی، خانواده و … نموده اند. پذیرش دانشجو در این رشته های به اصطلاح تخصصی در حالی صورت می گیرد که در دانشگاه های معتبری چون دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی و علامه طباطبایی نیز به دلیل عدم حضور اساتید متخصص در زمینه های مذکور و فراهم نبودن سایر زیرساخت ها و پیش نیازها، امکان برگزاری دوره های تخصصی در حال حاضر امکان پذیر نمی باشد و این رشته حتی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز به صورت عمومی تدریس می شود. تصویب این رشته ها و پذیرش دانشجو بدون انجام آزمون و در نظر نگرفتن شرایط اولیه حداقلی برای پذیرش ورود، باعث دلسردی و سرخوردگی دانشجویان سایر مراکز آموزشی شده است. از دیگر نتایج این امر، افزایش تعداد فارغ التحصیلان در رشته هایی چون رشته مددکاری اجتماعی است که تعدادی از فارغ التحصیلان با عنوان مددکار تخصصی شانس و ادعای بیشتری برای ورود به بازار کار داشته و این بیش از پیش امکان سرخوردگی فارغ التحصیلان سایر مراکز آموزش عالی را فراهم می نماید. لذا پیشنهاد می گردد این دانشگاه با توجه به هدف و رسالت اولیه خود، به جای موازی کاری، اقدام به پذیرش دانشجو و برگزاری دوره های کاربردی در زمینه هایی که کمتر بدان توجه شده و جزو نیازهای حوزه خدمات اجتماعی می باشد نماید. بی شک یکی از اصلی ترین حوزه ها در ارتباط با رشته های علوم انسانی و اجتماعی در این دانشگاه می تواند به برآوردن نیاز سازمان های ارائه دهنده خدمات اجتماعی به گروه های مختلف جامعه از قبیل سازمان بهزیستی و سایر سازمان های مردم نهاد اختصاص یابد و به تربیت نیروهای متخصص مورد نیاز آنان که زمینه آموزش آن در سایر دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در حال حاضر فراهم نمی باشد بپردازد. به عنوان نمونه، سازمان بهزیستی به عنوان متولی رسیدگی به آسیب دیدگان اجتماعی، دارای تعداد زیادی از مراکز روزانه و شبانه روزی ارائه دهنده خدمات به آسیب دیدگان اجتماعی یا افراد در معرض آسیب از قبیل کودکان کار و خیابان، زنان سرپرست خانواده، معلولان و … می باشد که در هریک از این مراکز نیروهای تخصصی و غیرتخصصی زیادی مشغول ارائه خدمات می باشند، یکی از اصلی ترین نیروهای شاغل در این مراکز، مربیان و سرپرستان حاضر در شیفت های صبح و شب، پدریاران و مادریاران و … می باشند که به طور مستقیم در ارتباط با مقیمان و مراجعان این مراکز قرار دارند، هرچند جذب این نیروها از میان نیروهای متخصص در زمینه های مرتبط صورت می گیرد اما برخورد با هر یک از گروه های هدف این سازمان، نیازمند دانش و مهارت های ویژه و منحصر به فردی است که در حال حاضر زمینه و امکان آموزش آن به صورت تخصصی وجود نداشته یا نسبت به آموزش آن در مراکز آموزش عالی غفلت شده است. بدون تردید به دلیل حضور طولانی مدت این عزیزان در کنار مقیمان و مراجعان به خصوص افرادی از قبیل کودکان و نوجوانان، رفتار و برخورد آنان تاثیر بسیار زیادی در آینده این عزیزان دارد. در همین راستا این دانشگاه می تواند با برگزاری دوره های آموزشی متناسب و مورد نیاز این سازمان و سایر سازمان های مربوطه در این زمینه، نقش مهمی در آموزش این نیروها ایفا نماید. از این طریق هم نیازها و اهداف مالی این دانشگاه تأمین گردیده و هم پاسخی به یکی از اصلی ترین نیازها در حوزه خدمات اجتماعی داده خواهد شد.
مرتضی دانایی فر | مددکار اجتماعی
